Koleksiyonerlik Nedir? Belgesi ve Yönetmeliği
Koleksiyonerlik, pek çok insanın ilgisini çekiyor. Birçok alanda koleksiyon oluşturmak mümkün. Koleksiyonerliğe dair bilinmesi gerekenleri açıkladık.
Koleksiyonerlik Nedir?
Koleksiyon sözcüğü genel olarak yarar sağlama, öğrenme veya zevk amacı ile bir araya getirilmiş ve niteliklerine göre sınıflandırılmış, ayrılmış objelerin bütününü ifade etmektedir. Özünde toplanan aynı çeşitten objelerin, farklı örneklerinin bir araya getirilmesi ile oluşmaktadır.
Sanat eseri, antika, kitap, bitki, kelebek, para, pul gibi pek çok farklı türde objeler, kendi aralarında daha alt çeşitlere göre de toplanabilirler.
Acemi bir merak ile yola çıkan koleksiyoner kişiler, toplamış oldukları objeleri, kendi dönemi içindeki önemi, tarihi, üretim tekniği, maddi ve manevi değeri, benzersiz oluşu gibi birçok değerlendirme ile tasnif etmekteler.
Doğal bir çaba ile kişisel ilgi alanlarına yönelmiş bireysel koleksiyonlar olduğu gibi öte yandan profesyonel manada artık iş halini almış, yönetilmesi gereken ve müze gibi yerlerde sergilenip korunan kurumsal koleksiyonerlik durumları da söz konusudur.
İyi Bir Koleksiyon Nasıl Olmalı?
Koleksiyonerlik, büyük bir titizlik gerektirir. Kişiye mutluluk veren bu ürünler, bu bağlamda bazı ayrıntılara dikkat edilerek bir araya getirilmelidir. Bunlar:
- Koleksiyon sadece ekonomik manada değil, koleksiyoner kişinin amacını yansıtan, uzun senelere dayalı zevk, bilgi ve tutku birikimi sonucu oluşturulan bir derlemedir. Yani aslında koleksiyon yaptığınız ürünler hakkında bilgi sahibi olmanız önemlidir.
- Koleksiyoncu, ilk olarak ilgisi ışığında neyi toplamak istediğine karar vermelidir.
- Karar verilen kategori ile alakalı hiç bitmeyecek bir bilgi ve öğrenme sürecine açık olması son derece mühimdir.
- Koleksiyonun, bilgiye dayalı net bir tanımı bulunmalıdır. Fakat sınırları da esnek olmalıdır.
- Koleksiyonun belirli bir döneme hitap etmesi ve belirli bir dönemi temsil etmesi, tutarlılığı teşvik eder.
- Koleksiyon yapılan ürünler belirli bir temaya ait olabilir. Diğer yandan temalar da alt kısımlar şeklinde düzenlenebilir.
- Koleksiyonun tümünü meydana getiren parçalar arasında bağların bulunması, seçkilerin yapılmasına ve ayrıca koleksiyona kimlik kazandırılmasına destek olur.
- Koleksiyondaki ürünlerin tekil olmaları, bu koleksiyonun manevi ve maddi açıdan değerini artıran bir durumdur.
Koleksiyon Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Koleksiyonerlik yapmak isteyenler bazı hususlara muhakkak dikkat etmeliler. Koleksiyonun çeşidi ve kapsamı her ne olursa olsun, uzun bir döneme yayılan toplama ve biriktirme süreci, aslında ekonomik manada belirli bir alışveriş deneyimini mümkün kılar. Bu süreçte koleksiyon oluştururken odaklanılması gereken bazı noktalar mevcuttur.
Ürünlerin alanını daraltarak, estetik bakımdan nelerden hoşlandığınızı dikkate alarak koleksiyonunuzu çok daha odaklı ve özel hale getirebilirsiniz. Tutkunuz için en önemli noktalardan biri de ayırabileceğiniz bütçeniz olmaktadır.
Eser veya ürüne erişme konusunda bu bütçe, bilgi ile daraltmış olduğunuz alanı daha netleştirmenize destek çıkar. Son dönemlerde artık büyük bütçeler haricinde her türden bütçe ile koleksiyon kurmak mümkündür. Bundan dolayı orta gelir düzeyinde olsanız bile size hitap eden ürünleri kolay bir şekilde keşfedebilirsiniz.
Obje odaklı bir koleksiyon oluşturmak istediğiniz şunları unutmamalısınız:
- Nesnenin kendi türü içinde olabildiğince nadide bir ürün olmasına dikkat edin.
- Ürün mekanik bir nesne ise bütün parçalarının tam ve eksiksiz olması mühimdir.
- Var ise tamir ya da bakım geçmişini incelemelisiniz. Üründe orijinal parçaların yer aldığından emin olmalısınız.
- İyi ve çalışır durumda bir ürün için uzmanından destek alarak nesnenin durumundan emin olabilirsiniz.
- Bir ürünü koleksiyonunuza dahil etmek istediğinizde, bu ürünün marka damgasına, işaretlerine ve geçmişini gösteren belgelere de yoğunlaşmalısınız.
- Benzer ürünlerin fiyat aralığını öğrenmelisiniz. Piyasada fiyat araştırması yaparak, ürünü ekonomik bir şekilde almaya çalışmalısınız.
- Bazı birey ve kurumların kullanmış olduğu bireysellik taşıyan örneklerin öykülerini, manevi olduğu kadar fiyat hususunda da ek maddi değer ekledikleri için uzmanlardan teyit almalısınız.
- Toplum ve ülke için çok ender ve nadide, tarihi, arkeolojik ve kültürel değerleri fazla olan eserleri biriktirirken, kanunen gereken koşul ve süreçleri uygulamalısınız. Bu tarz eserleri toplamak için koleksiyonerlik belgenizin olması gerektiğini de hatırlatırız.
- Bakanlığın belirlemiş olduğu alakalı müzeye koleksiyon kaydı yaptırmalısınız. Gerekli bildirimlerde bulunmalı ve rutin denetimlere tabi olmalısınız.
- Taklit ürünlerden uzak durmalısınız.
Koleksiyonerlik Belgesi ve Yönetmeliği
Koleksiyonerlik yönetmeliği gereğince kurumsal olarak bu işi yapacak olan kişilerin bazı belgeleri tedarik ederek Müze Müdürlüğüne müracaat etmeleri gerekir. Böylelikle koleksiyonerlik belgesi alabilirler.
